O‘z she’rlari, tarjimalari va ilmiy ishlari bilan o‘zbek adabiyotiga katta hissa qo‘shgan, qisqa umri davomida xalqning sevimli shoiriga aylanib ulgurgan Tilak Jo‘raning tarjimayi holi bir necha kitoblarga jo bo‘lishi shubhasiz.
Rasmiy hujjatlarda qayd etiladigan ushbu raqamlar esa Tilak Jo‘ra umrining bekatlarini anglatadi, xolos.
Ismi sharifi: Jo‘rayev Tilak Ro‘ziyevich.
Tug‘ilgan yili: 1947-yil 26-may.
Tug‘ilgan joyi: Buxoro viloyati Qorako‘l tumani Sayyod qishlog‘i.
U 1954 – 1965-yillarda 5-son umumiy o‘rta maktabda, 1966 – 1972-yillarda ToshDU ning jurnalistika fakultetida sirtqi bo‘limida, 1978 – 1981-yillarda ToshDUning aspiranturasida tahsil oladi.
Mehnat faoliyati: 1961 – 1965-yillar, ya’ni o‘quvchilik davrida kolxozda ishladi. 1969 – 1970-yillar Qorako‘l tumani “Olg‘a” (hozirgi “Qorako‘l sadosi”) gazetasida avval radiotashkilotchi, keyin bo‘lim boshlig‘i vazifalarida xizmat qildi. 1970-yil sentabridan umrining oxiriga qadar, ya’ni 1994-yilning apreligacha ToshDUning tarjima nazariyasi kafedrasida G‘aybulla Salomov, Najmiddin Komilov singari alloma olimlar bilan birga yosh avlodga dars berdi. O‘nlab yosh olimlarga ustozlik qildi. 1982-yil O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi a’zosi. 1986-yilda filologiya fanlari nomzodi ilmiy darajasini oldi.
Go‘yo hammasi mana shulardan iboratday. Lekin Tilak Jo‘ra o‘zining dilbar she’lari, qalblarga olov tutashtiradigan ma’ruzalari bilan bir necha avlodning ruhiy takomiliga, adabiy – ijtimoiy tarbiyasiga benihoya katta ta’sir ko‘rsatdi. O‘zbek adabiyotida sho‘ro hokimiyatiga qarshi o‘z so‘zini aytishdan cho‘chimagan sanoqli shoirlar bo‘lgan bo‘lsa, shularning old safida Tilak Jo‘ra ham bor edi.
U ozodlik va erk, Vatanga muhabbat, millatparvarlik ruhidagi she’rlari bilan xalqni ozodlik sari yetaklagan ziyolilardan edi. U biror narsaga xizmat qilay, xalqimga yodgorlik qoldiray, keyin meni eslasin degan shoir emas edi, uning hayot tarzi har bir nafas olishi va so‘zi ana shu muhabbatdan, mehrdan iborat edi. Shunday shoirlar bo‘ladiki, ular tirikligida millat uchun qanday xazina ekanligini, hayotbaxsh ruh bag‘ishlaydigan mayoq ekanligini anglayvermaymiz. Ular oramizdan ketgach, adabiyotdagi, xalq ruhiyatidagi ulkan o‘rni bilinadi qoladi. Tilak Jo‘ra shunday shoirlardan edi. Uning nomini yodlab turish uchun abadiylashtirish, ulkan bir qarzning kichkina qismini uzish, xolos. Xolbuki, undan xalqimizga katta meros qoldi: “Rayhon” (1977), “Olam ostonasi” (1980), “Yulduzlar tabassumi” (1981), “Chorrahadagi uy” (1983-yil), “Sanduvoch” (1988), “Ruhiyat” (1990), “Saylanma” (2011) she’riy majmualari nashr etildi. 1991-yil bir guruh shoirlar tomonidan bitilgan “Mustaqillik qasidasi” ning hammualliflaridan biri bo‘ldi. Tilak Jo‘ra turk, ozar, fransuz, qoraqalpoq, tojik va uyg‘ur, qrim-tatar she’riyatidan tarjimalar qildi, “Hozirgi turk she’riyati”, “Nozim Hikmat va O‘zbekiston” singari ilmiy asarlar yaratdi. Uning bir qator she’rlari Tatyana Gutinoy, Markova Mixaila, L. Chaykovskoy kabi moskvalik tarjimonlar tomonidan rus tiliga tarjima qilingan.
Tilak Jo‘ra 1994-yilning 21-aprelida Toshkent shahrida vafot etdi. U Buxoro viloyati Qorako‘l tumanidagi Hazrati Mastali bobo qabristoniga dafn qilingan.
Tilak Jo‘ra haqida kitoblar yozilmoqda, filmlar olinmoqda, ijodi haqida ilmiy ishlar qilinmoqda. Bir so‘z bilan aytganda Tilak Jo‘ra oramizdan ketgani yo‘q, u biz bilan yashamoqda.
Hassos shoir, filologiya fanlari nomzodi Tilak Jo‘ra(1947 – 1994)ning bir she’rida: Umrimni gulga o‘rab, nurga o‘rab yaratdim, Ohanglar og‘ushida qolajak mening umrim, – degan satrlar bor. Har qachon umrini musiqa san’ati ravnaqiga bag‘ishlagan kishilar haqida o‘ylasam, beixtiyor shu yorqin misralar yodga tushadi...
Yoshing o‘tgani sari ko‘ngil noziklashib borar ekan. Buni yaqinlardan ayrilganda ko‘proq his eta boshlaysan. Har bir o‘lim yurakning qay bir tomirini uzib ketganday bo‘ladi. Eng muhimi, o‘z umringning ham ko‘pi o‘tib, ozi qolganini, shoshilish, ko‘proq ezgu ishlar qilishga ulgurish kerakligini o‘ylaysan.
